Ngày 04/8/2022, tại Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã tổ chức Hội nghị Tự chủ đại học năm 2022.

Tham dự và chủ trì Hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam; Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn; Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh.
Cùng tham dự Hội nghị, về phía Trường Đại học Kinh tế Quốc dân có GS.TS Phạm Hồng Chương - Hiệu trưởng nhà trường; PGS.TS Bùi Đức Thọ - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng trường; PGS.TS Bùi Huy Nhượng - Phó Hiệu trưởng; cùng hơn 900 đại biểu là lãnh đạo các bộ, ban, ngành trung ương; đại diện các hiệp hội, các tổ chức quốc tế; Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng đại học/Chủ tịch Hội đồng trường, Giám đốc/Hiệu trưởng, lãnh đạo bộ phận tổ chức nhân sự của các cơ sở giáo dục đại học trong cả nước.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, trường đại học hoạt động với tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm cao là mô hình và cơ chế phổ biến trên khắp thế giới, điều này đã từng tồn tại lâu dài và sự ưu việt của nó đã được khẳng định trong thực tế hoạt động giáo dục bậc cao của nhân loại.
Ở Việt Nam, quá trình thực hiện tự chủ đại học là một phần của quá trình đổi mới và hiện đại hoá, quốc tế hoá giáo dục đại học, là một khâu trong sự chuyển đổi mô hình giáo dục đại học thời kỳ bao cấp và kế hoạch hoá sang thời kỳ kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Nhờ tự chủ, thời gian qua giáo dục đại học đã đạt được nhiều thành tựu to lớn. Đặc biệt trong mấy năm thực hiện Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học (GDĐH), nhiều cơ sở GDĐH đã và đang chuyển đổi dần cơ chế, từng bước thực hiện các quyền chủ động của mình và nhờ đó, các cơ sở GDĐH đã năng động hơn, năng lực cạnh tranh tốt hơn. Một luồng sinh khí mạnh mẽ đã xuất hiện từ bên trong của hệ thống và thúc đẩy các đại học phát triển.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam nhấn mạnh những ý nghĩa tích cực do tự chủ đại học mang lại; đồng thời khẳng định, tự chủ đại học là cả quá trình; vì vậy cần thống nhất tư tưởng để quyết tâm hành động trong thực hiện thành công tự chủ đại học; trong đó có việc nâng cao cả số lượng và chất lượng các trường đại học, có đột phá trong nghiên cứu khoa học, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong các cơ sở giáo dục...
Theo báo cáo tổng kết của Bộ GD&ĐT tại hội nghị, đến nay, tự chủ đại học đã đạt một số kết quả đáng khích lệ. Đến nay, cả nước có 154/170 cơ sở GDĐH công lập đã thành lập hội đồng trường, có 142/232 trường đại học đủ điều kiện tự chủ theo quy định của Luật GDĐH sửa đổi.

Một số kết quả đạt được sau quá trình đẩy mạnh tự chủ đại học. Nguồn số liệu: Bộ GDĐT 

Về nhân lực, từ thời điểm được giao thí điểm tự chủ, các trường đã từng bước hình thành cơ cấu nhân lực phù hợp. Các trường có chính sách cạnh tranh, thu hút giảng viên giỏi chuyên môn và khả năng nghiên cứu khoa học. Tỉ lệ giảng viên trình độ tiến sĩ ngày một tăng, từ 25% năm 2018 lên trên 31% năm 2021.
Về tài chính, theo báo cáo của Bộ GDĐT, đến thời điểm hiện tại 32,76% trường đại học tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư.
Từ 2018 đến 2021, tổng thu của các cơ sở GDĐH tự chủ đa phần tăng lên, tổng thu ngoài ngân sách Nhà nước cấp chi thường xuyên cũng tăng; thu nhập bình quân tăng 20,8% đối với giảng viên và 18,7% đối với cán bộ quản lý.
Giảng viên thu nhập trên 200 triệu đồng/năm tăng từ 19,4% lên 31,34%; thu nhập trên 300 triệu đồng trở lên tăng từ 0,75% lên 5,97% sau 3 năm thực hiện tự chủ.
Đặc biệt, sau tự chủ, số lượng bài báo quốc tế trong danh mục Web of Science (WoS) tăng thêm 3,5 lần sau 4 năm; số bài báo trong danh mục SCOPUS của các cơ sở GDĐH tăng thêm hơn 4 lần.
Năm 2022, Tổ chức giáo dục Quacquarelli Symonds (QS) công bố Bảng xếp hạng các trường ĐH theo lĩnh vực. Ở lĩnh vực Kỹ thuật và Công nghệ, Việt Nam có 5 đại học được xếp hạng cao trong tốp 500 thế giới.
Ở lĩnh vực Kinh doanh và kinh tế theo Bảng xếp hạng Times Higher Education, Việt Nam cũng có hai đại diện; lĩnh vực Khoa học Xã hội, Việt Nam có 3 đại diện.

Hội nghị diễn ra trong một ngày, tập trung trao đổi 3 chuyên đề: Chiến lược phát triển và hội nhập quốc tế; Đổi mới quản trị đại học và quản lý nhà nước; Nguồn lực cho phát triển giáo dục đại học. Với việc đi sâu vào các chủ đề này, Ban tổ chức hy vọng hội nghị có thể làm sáng tỏ thêm nhiều vấn đề quan trọng, cả ở tầm vĩ mô và vi mô, tầm chính sách và các vấn đề có tính kỹ thuật, cả nhận thức và hành động, cả vấn đề bên trong và vấn đề bên ngoài có liên quan./.
Một số hình ảnh tại Hội nghị: